Bakan Pekcan, Business Diplomacy’e Anlattı

T.C. Ticaret Bakanı Sayın Ruhsar Pekcan; Türkiye’nin pandemiyle mücadele sırasında yaşadığı ticari atmosferi, “Kolay İhracat Platformu”nu, e-ticaret kavramını ve gelecek yıla dair öngörülerini Business Diplomacy dergisi için detaylandırdı.

Tüm dünyayı tehdit eden yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgını, mart ayı itibarıyla ülkemizin de gündemine girdi. Salgın, Türkiye’nin ticari ilişkilerini nasıl etkiledi? Yaşanan pandemiden en az hasarla çıkabilmek adına ne gibi hangi önlemler alındı?

Mart ayı itibarıyla yaşanan COVID-19 salgınının uluslararası ticaret üzerindeki olumsuz yansımaları pek çok ülkenin dış ticaret hacmini doğrudan etkiledi. Salgın karşısında ülkelerin çeşitli tedbirleri hayata geçirmesi nedeniyle dünya ticaretinde gerileme ve buna bağlı olarak da küresel ticaret hacminde önemli ölçüde bir daralma yaşandı. Bu durum hâlâ da devam ediyor.

Günümüz küresel ekonomisinde, dış ticaret ve yatırımlar küresel değer zincirleri ekseninde şekilleniyor. Bu durumu göz önünde bulundurduğumuzda, farklı ülkeleri içinde barındıran küresel değer zincirlerindeki tehditlerle birlikte pandeminin küresel ticaret üzerinde yaratacağı sonuçlar hem kaçınılmaz hem de kalıcı olma tehlikesi içeren bir hâl alıyor. Dolayısıyla, bu dönemde ihracatçımıza yeni destek paketleri ve yeni hizmetler sunarak ihracatımızı ivmelendirmek bizim için her zamankinden daha fazla önem arz ediyor.

Salgından asgari düzeyde etkilenmek adına tüm önlemleri aldık

Bu bağlamda, dış ticaretimizin salgından asgari seviyede etkilenmesini sağlamak amacıyla örnek teşkil edecek uygulamaları devreye aldık. Pandemi sürecinde başlattığımız temassız ticaret uygulaması ile önemli ihraç pazarlarımız olan AB üyesi ülkeler ile Irak ve İran ile olan ticaretimizin temassız olarak gerçekleştirilmesini sağladık.

Irak’a açılan Habur gümrük kapısının 1 Mart 2020’de kapatılmasının ardından tampon bölgede; konteyner, dorse ve şoför değişimi yoluyla ticaretin gerçekleştirilmesini sağladık. İran’a açılan Gürbulak, Esendere, Kapıköy gümrük kapılarımızın kapatılmasının ardından ise Kapıköy demiryolu gümrük kapısından insan geçişi ve teması olmaksızın sadece vagonların geçişi ile ticaretin devamını mümkün kıldık. Kapıköy demiryolu hattı dışında, Bakü-Tiflis-Kars hattı ile Sirkeci-Kapıkule-Avrupa demiryolu hattının kullanım kapasitesini de arttırdık. Çerkezköy-Plovdiv demiryolunda karşılıklı olarak günlük 1/haftalık 5 adet olan tren seferlerini günlük 2/haftalık 10 adete çıkarttık. Ayrıca, Kapıkule gümrük kapısı tır parkı izole alanında temassız ticaret uygulaması yürüttük.

Deniz yolu ile yapılan ihracat ve transit yüklemelerde ülkemizin; Tuzla, Çeşme, Mersin, Yalova ve Ambarlı limanları ile İtalya’nın Trieste ve Bari, Fransa’nın ise Toulon ve Sete limanları arasında mürettebatın inmesine izin verilmeden Ro-Ro seferleri gerçekleştirdik. Ayrıca, bu süreçte Karasu-Köstence hattında da Ro-Ro’ları devreye soktuk.

Dijitalleşmeyi odağa alan projeler üretiyoruz

Bunun yanında, yurt dışı pazarlarda ihracatçılarımızın karşılaştığı zorlukları aşmaları için sürdürülebilir, yenilikçi ve veriye dayalı çözümler sunmaya çalışıyoruz. Küresel ekonominin bir gereği olan dijitalleşmeyi odak noktasına alan projelerimize yenilerini ekleyerek bir yandan içinde bulunduğumuz şartlara hızla adapte olurken bir yandan da firmalarımızı salgın sonrası dünyada daha fazla ihtiyaç duyacakları araçlara kavuşturuyoruz.

Dijitalleşme pandemiyle birlikte ön plana çıkan bir kavram oldu. Ancak biz Ticaret Bakanlığı olarak dijitalleşme çalışmalarımızı pandemiden çok daha önce başlattık. Salgın döneminde devreye aldığımız uygulamalardan ilki Sanal Ticaret Akademisi oldu. Mart ayında girişimcilerimizin hizmetine sunduğumuz bu Akademide; dış ticaret, girişimcilik ve iç ticaret alanları Bakanlığımızın değerli uzmanlarının oluşturdukları içerikler, ilgi çekici metinler, videolar ve infografiklerle öğrencilerden esnaflara kadar çok geniş bir kitleye sunulmaya başlandı. Girişimcilerimize sunduğumuz eğitim fırsatları Sanal Ticaret Akademisi ile sınırlı kalmadı. Bu dönemde birçok iş birliği de gerçekleştirdik. Örneğin, Bakanlığımız ile Amazon Türkiye, TOBB ve Boğaziçi Üniversitesi’nin ortaklaşa hayata geçirdiği “BiTıkla Avrupa” eğitimlerini salgın döneminde sanal ortamda sürdürdük.

Yine bu dönemde, firmalarımızın karşılaştıkları zorlukları aşmalarına destek olmak üzere TOBB ve Facebook ile iş birliğine giderek, Facebook İstasyon’da KOBİ’lere yönelik çevrimiçi eğitim platformunu hizmete açtık. Platformda Bakanlığımızın sunduğu hizmetlerin anlatıldığı 45 video yer alıyor. Ayrıca dijitalleşmenin her zamankinden çok daha fazla önem kazandığı bu dönemde Bakanlık olarak Sayın Cumhurbaşkanımızın destekleriyle bu yıl Mayıs ayında yayımlanan Kararname ile ihracata yönelik dijital faaliyetleri teşvik edecek yeni bir destek mekanizmasını daha devreye aldık. Böylelikle, firmalarımızın e-ticaret sitelerine üyeliklerini, sanal ticaret heyetleri ve sanal fuarlara katılımını da desteklemeye başladık.

Online programlar ve bakanlık destekleri ile ihracatçılarımızın yanında duruyoruz

İçinde bulunduğumuz pandemi sürecinde, sanal ticaret heyetleri programları uygulamaya başladık. En son 23 Eylül 2020 tarihinde “Kadın Girişimcilere Yönelik Latin Amerika Genel Sanal Ticaret Heyeti”, 29 Eylül 2020 tarihinde ise “Kazakistan Genel Sanal Ticaret Heyeti” etkinliklerini gerçekleştirdik. Söz konusu heyetlerde firmalarımızın online ikili görüşme yapma fırsatları oldu. Mayıs ayından bu yana 11 ülkeyi kapsayan 9 farklı Genel Ticaret Heyeti; ayrıca 29 ülkeyi kapsayan 15 farklı Sektörel Ticaret Heyeti sanal ortamda icra edildi. Bu heyetlerde toplamda 470 firmamızın, bin 200 yabancı firma ile 4 bin 200’ün üzerinde iş görüşmesi gerçekleştirdiği görülmektedir. Ticaret Heyetlerimizin dışında, bugüne kadar 4 adet de Sanal Fuar gerçekleştirilmiştir.

Bunun yanı sıra; Bakanlığımızın ihracatçılara sunduğu ve pandemi döneminde yararlanabilecekleri birçok destek bulunuyor. Bir yandan desteklerimizin kapsamını artırırken bir yandan da firmalarımızın desteklerimize daha kolay ulaşabilmeleri için yeni hizmetleri devreye alıyoruz. Bakanlığımızın desteklerini tüm girişimcilerimizin kolayca takip edebilmeleri için devreye aldığımız kolaydestek.gov.tr isimli sitemiz, yayına alındığı günden bu yana 330 binin üzerinde kişiye ulaştı. Yakın zamanda kadın ve genç girişimciliğe yönelik projelerimiz olan “Export Akademi” ve “Online ve Fiziki Kadın Girişimci Network” programımıza, pandemi sürecinde online toplantı ve çalışmalarla devam ettik. Bu programlarımız geçtiğimiz haftalarda, Birleşmiş Milletler ve Dünya Ticaret Örgütü koordinasyonunda faaliyet gösteren Uluslararası Ticaret Merkezi’nin “SheTrades Outlook” platformunca dünyadaki iyi uygulama örnekleri arasında gösterildi.

Bakanlık olarak günümüz küresel ticaret dinamiklerine uyumlu olarak, ihracatçılarımızın dijitalleşme süreçlerinden en iyi şekilde faydalanmalarını sağlamaya ve bu sayede yurt dışı pazarlara giriş faaliyetlerine destek olmaya devam edeceğiz.

Devamı ve daha fazlası Business Diplomacy 10’uncu sayısında…

Devamı ve daha fazlası

Röportaj: Cem Eker-Gültuğ Erdöl