Ekonomi 2019’da Yüzde 0.9 Büyüdü

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2019 yılına ilişkin “Yıllık Gayrisafi Yurt İçi Hasıla” verilerini açıkladı. Buna göre, Türkiye’de bağımsız yıllık gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) geçen yıl yüzde 0,9 artış gösterdi.

Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla gayrisafi yurt içi hasıla 2019’da bir önceki yıla göre yüzde 15 artarak 4 trilyon 320 milyar 191 milyon milyon lira oldu. Geçen yıl GSYH’de en yüksek payı yüzde 18,3 ile imalat sanayisi aldı. İmalatı, yüzde 12,4 ile toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde 8,6 ile ulaştırma ve depolama sektörü izledi. Yıllık GSYH’de en düşük pay, hane halklarının işverenler olarak faaliyetleri için kaydedildi.

Kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla, 2019 yılında cari fiyatlarla 52 bin 316 lira olarak hesaplandı. Dolar cinsinden 9 bin 213 dolar oldu. Geçen yıl kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor yüzde 18,4 ile en çok büyüyen sektör oldu. Bunu, yüzde 12,2 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı ve yüzde 6,9 ile finans ve sigorta faaliyetleri izledi. İnşaat yüzde 8,6, imalat sanayi yüzde 2,3, idari ve destek hizmetleri faaliyetleri yüzde 2,2 ile en çok küçülen sektörler olarak kayda geçti.

Hane halkı nihai tüketim harcamaları arttı

Yerleşik hane halkı nihai tüketim harcamaları 2019 yılında bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 1,5 arttı. Yerleşik hane halkı tüketim harcamalarının cari değerlerle GSYH içindeki payı yüzde 56,5 oldu. Hane halkı harcamalarında en yüksek payı alan harcama grupları yüzde 21,8 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 15,9 ile ulaştırma ve yüzde 14,5 ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar oldu.

Devletin nihai tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı 2019 yılında yüzde 15,5 olurken sabit sermaye oluşumunun payı yüzde 25,9 olarak gerçekleşti. Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 4,4 artarken gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 12,4 azaldı.

İş gücü ödemeleri % 20 yükseldi

Gelir yöntemiyle GSYH hesaplamalarına göre, iş gücü ödemeleri geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 20, net işletme artığı/karma gelir yüzde 13,2 arttı. İş gücüne yapılan ödemelerin cari gayrisafi katma değer içindeki payı 2018 yılında yüzde 33,5 iken geçen yıl bu oran yüzde 34,8 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise 2018 yılında yüzde 49,5 iken geçen yıl yüzde 47,5 olarak hesaplandı.

Öte yandan, 2020 yılında yayımlanan Dış Ticaret İstatistikleri (Özel Dış Ticaret sisteminden Genel Dış Ticaret sistemine geçiş), Uluslararası Hizmet Ticareti İstatistikleri ve Ödemeler Dengesi İstatistiklerindeki revizyonlar nedeniyle ulusal hesaplar sisteminde revizyon yapıldı.