Gürcistan ve Türkiye Güçlü Bağlar Kuruyor

Stratejik bir ortak olarak Türkiye, Gürcistan’ın toprak bütünlüğünü ve egemenliğini sıkı bir şekilde desteklemektedir. Türkiye, aynı zamanda Gürcistan’ın Avrupa-Atlantik hedeflerini de desteklemektedir. Yıllar boyunca yoğun bir şekilde gerçekleştirilen üst düzey ziyaretler, ikili siyasi ilişkilerin ilerlemesi sonucunda olumlu dinamiklere ulaşıldığını gösterir niteliktedir.

Gürcistan-Türkiye ilişkileri ikili ticarette niteliksel açıdan yeni bir düzeye ulaşmıştır. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Gürcistan Başbakanı İrakli Garibaşvili’nin 2021 yılı yazında Türkiye’ye yaptığı ziyarette ikili ticareti 2023 yılına kadar 3 milyar dolara çıkarma hedefinin altını çizmişti. 2022 yılında Türkiye, Gürcistan’ın en büyük ticaret ortağı konumunda idi. İstatistiklere göre bu iki ülke arasında gerçekleştirilen ticaret cirosu 2,81 milyar USD’ye ulaşmıştır.

Nisan 2021’de Gürcistan, Türkiye ve Avrupa Birliği arasında üç taraflı ticareti önemli ölçüde kolaylaştıracak ve yeni sektörlerde ihracatı teşvik edecek bir çapraz kümülasyon mekanizmasını devreye sokmuştur. Çapraz kümülasyon mekanizması, Türk endüstriyel ham maddeleri ile Gürcistan’da üretilen ürünlerin Avrupa Birliği pazarında satışına olanak tanımaktadır. Bunların yanı sıra, Gürcistan Başbakanı İrakli Garibaşvili’nin de girişimi yoluyla Ocak 2022’de Gürcistan pazarı, yüksek kaliteli ve GMP standardına sahip Türk ilaçları için tamamen açık bir hâle gelmiştir.

TİCARETTE REKOR YIL: 2022

İki ülke arasındaki ticaret cirosunun bir önceki yıla kıyasla %30 oranında artarak 2,81 dolara ulaşması, iki ülke arasındaki tarihsel açıdan en yüksek endeks diyebiliriz. Bu endeks, Türkiye’nin 2022 yılında toplam ticaret cirosundaki %15’lik payla Gürcistan’ın ilk 10 ticaret ortağı arasında birinci sırada yer aldığının altını çizmiştir.

İthalat kapsamında Türkiye, %18’lik payla ilk sırada yer alırken, ihracatta ise %8’lik payla Çin, Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan’ın ardından beşinci sırada yer almaktadır. 2022 yılında Türkiye’ye ihracat %35 oranında artarak 435,5 milyon dolara yükselirken, Türkiye’den ithalat da %30 oranında artış göstererek 2,37 milyar dolar seviyelerini
görmüştür.

YATIRIM

Gürcistan, elverişli yatırım ortamıyla Türk yatırımcıları ülkeye davet ediyor. Doğrudan yabancı yatırımında Türkiye, 2022 yılında 106,5 milyon dolar ile yedinci sırada yer almaktadır. Dünya Bankası “Doing Business 2020” raporunda Gürcistan, “Ease of Doing Business” (İş Kurma Kolaylığı) kategorisinde (190 ülke arasında) 7. sırada yer almaktadır. Heritage Vakfı tarafından düzenlenen “Index of

Economic Freedom 2022” (2022 yılı Ekonomik Özgürlük Endeksi) endeksinde Gürcistan, en özgür 26. ülke olarak yer almaktadır. “Economic Freedom Ranking 2022” (2022 yılı Ekonomik Özgürlük Sıralaması) listesinde ise Gürcistan, dünya çapında 15. sırada yer almakta olup, en özgür ekonomiler arasındadır.

Uluslararası Şeffaflık Örgütü tarafından hazırlanan “Corruption Perceptions Index 2021” listesinde ise 180 ülke arasında 45. sıradadır. Fitch Ratings tarafından hazırlanan listede BB “pozitif” notu almıştır. Standard and Poor’s tarafından düzenlenen listede ise BB “stabil” notu almıştır. World Justice Project tarafından hazırlanan “Rule of Law Index 2021” (2021 yılı Hukukun Üstünlüğü Endeksi) listesinde Gürcistan, 139 ülke arasında 49. sırayı, Doğu Avrupa ve Orta Asya’da ise 14 ülke arasında 1. sırayı almıştır. Öte yandan Bakü-Tiflis Ceyhan petrol boru hattı ve Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattı gibi Gürcistan-Türkiye ortak girişimleri sonucunda hayata geçirilen bölgesel enerji projeleri muazzam önem taşımaktadır.

Doğrudan yabancı yatırımında Türkiye, 2022 yılında 106,5 milyon dolar ile yedinci sırada yer almaktadır

Güney Gaz Koridoru projesi (TANAP ve TAP) ile Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesinin tam olarak hayata geçirilmesine yönelik aktif iş birliği devam etmektedir. 30 Ekim 2017 tarihinde resmi olarak kullanıma açılan Bakü-Tiflis-Kars demiryolu sayesinde Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan doğrudan birbirine bağlanarak sevkiyat süresi 35 günden 15-17 güne inmiş ve Avrupa’dan Asya’ya olan mesafe 6.800-7.500 km kısalmıştır. İlk etapta, yılda 15 milyon tona ve bir milyon yolcuya ulaşılması hedef alınarak, projenin kapasitesinin yılda 5 milyon ton yük sevkiyatı şeklinde olması beklenmektedir. 2022 yılında Bakü-Tiflis-Kars demiryolu üzerinden 435.000 ton yük taşınmıştır. Geçen yıl 771.000’i aşkın sayıda kamyon Gürcistan koridorunu kullanmış ve bunların 131.000 kadarı Türkiye’den yola çıkmıştır. Ekonomi Bakanlığı verilerine göre 2022 yılında Gürcistan koridorundan karayolu ile 32,5 milyon ton yük taşınmıştır.