Memleketimizin Kalkınmasına Katkı Sağlamak İçin Var Gücümüzle Çalışıyoruz

“Türkiye, hizmet ihracatında diğer sektörleri de olumlu yönde etkileyen yüksek bir performans sergiledi”

Hizmet İhracatçıları Birliği (HİB) Yönetim Kurulu Başkanı Şekib Avdagiç, Türkiye’nin hizmet ihracatındaki performansını Business Diplomacy okurları için değerlendirdi.

TÜRKIYE’NİN HİZMET İHRACATI ALANINDA SON YILLARDAKİ PERFORMANSINI NASIL DEĞERLENDİRİYORSUNUZ?

Bir cümleyle ifade edecek olursak, diğer sektörleri de olumlu yönde etkileyen yüksek bir performans sergilemiştir. Biliyorsunuz, hizmet sektörleri dünyadaki kriz dönemlerinden daha az etkilendiğinden ekonomiyi dengeleyen önemli bir güç olarak kabul edilir. Küresel GSYH’ye imalat sektörünün oluşturduğu katma değerin oldukça üzerinde katkı sağlar. Böylece imalat sanayiinin daha etkin ve verimli çalışmasında kaldıraç etkisi yapar. Bu nedenle hizmet ihracatının uzun yıllar ihracat kalemi içerisinde yer almamasının ihracatımızda ortaya çıkardığı eksikleri Hizmet İhracatçıları Birliği’nin kurulmasıyla tamamladık. Sektörün önemini daha net bir şekilde gördük. Hizmet ihracatçılarımız, birliğimizin kurulması ile birlikte ne kadar büyük bir potansiyele sahip olunduğunu göstermekle kalmadı, potansiyelini daha verimli bir şekilde kullanmaya başladı.

Sonuç itibarıyla, son yıllarda hizmet ihracatçılarımızın gösterdikleri performansı kelimenin tam anlamıyla takdire şayan buluyorum. Türkiye, geçen yıl 255 milyar dolar mal ihracatı gerçekleştirirken; 101,6 milyar dolar hizmet ihracatına imza attı. Bu rakam hizmet ihracatında bir rekoru işaret ediyor. Hizmet dış ticaretinde ise geçen yıl 52,5 milyar dolar fazla verdik. Bu yılki ihracat hedefimiz 120 milyar dolar, 2028 yılı hedefimiz ise 200 milyar dolar. Hizmet ihracatçılarımız bu hedefleri tutturabilecek potansiyel ve kararlılığa sahipler.

HANGİ HİZMET SEKTÖRLERİ İHRACATTA ÖNE ÇIKIYOR?

Tek bir sektör öne çıkıyor demek doğru olmaz. Hizmet İhracatçıları Birliği içinde her biri birbirinden değerli tam 10 sektör yer alıyor. Bir kısmı bu süreçte görece olarak daha düşük ihracat yapıyor gibi görünse de her biri kendi içinde yüksek potansiyel barındırıyor. Dolayısıyla her hizmet sektörü, geleceğin büyük ihracatçısıdır.

Bu kaydı düştükten sonra ifade edeyim ki, şu an için en fazla ihracat yapan sektörümüz geçen yıl gerçekleştirdiği 49,5 milyar dolarlık ihracat ile turizm ve seyahat ile ilgili hizmetler sektörümüz oldu. Yolcu taşımacılığı hizmetleri sektörümüz 20,3 milyar dolarlık ihracat ile ikinci sırada, yük taşımacılığı ve lojistik sektörü ise 14,6 milyar dolarlık ihracat ile üçüncü sırada yer alıyor. Ancak bütün bunların yanında yazılım ve bilişim, sağlık turizmi, müteahhitlik, içinde dizi ihracatımızın da olduğu eğlence ve kültür hizmetleri gibi sektörlerimiz hızla gelişiyor ve her birinde dünyada söz sahibi oluyoruz. Hizmet sektörlerimizin hepsinde hedefimiz dünyanın sayılı ülkeleri arasında yer almak.

KÜRESEL VE BÖLGESEL PAZARLARDA TÜRKİYE’NİN HİZMET İHRACATI AÇISINDAN EN BÜYÜK REKABET AVANTAJLARI VE ZORLUKLARI NELERDİR?

Türkiye hizmet sektöründe çok gelişmiş bir ülke. Örneğin yıllardır bölgesinde ve küresel anlamda turizm sektöründe ön sıralarda yer alan ülkemiz, yine bayrak taşıyıcı havayolumuz ile dünyanın en büyük havayolu şirketleri arasına girdi. Keza sağlık turizminde ilk 3 ülke arasına girmemiz an meselesi. Bütün bunlar Türk insanının güler yüzlü ve misafirperver olma özelliği ile örtüşen özellikler. Bizim en büyük avantajımız bizden hizmet almak isteyenleri müşteri değil, önce misafir olarak görmemiz. Bu anlamda hizmet ihracatçıları olarak bizim en büyük rekabet gücümüz, insan varlığımız.

Tüm dünyada her sektörde maliyetlerin yükseldiği bir dönem yaşıyoruz. Bunun iki sonucu var: Kârlılığın ve kalitenin düşmesi. Ancak hizmet ihracatında birçok sektör temsilcimiz kârlılık oranları düşse de belirli bir kalitenin altına inmeme konusunda ısrarlı ve inatçı davranıyorlar. Yani kaliteden ödün vermiyorlar. Bu sayede tüm dünyada maliyet artışlarından dolayı kalite düşerken biz kalitemizi muhafaza etmiş oluyoruz. Bu da bizi öne geçirmekle kalmıyor, görece olarak kalitemizin arttığı gerçeğini ortaya koyuyor, müşterilerin de bunu algılamasını sağlıyor. Dolayısıyla bu durumun rekabet gücümüze olumlu bir katkı sunduğunu düşünüyorum.

Zorluklara gelince; sektörlerimizin hızlı yol alabilmeleri için önlerinde çözülmesi gereken sıkıntılar var. Sektörlerimiz bütün bu taleplerini nisan ayında gerçekleştirdiğimiz “Hizmet İhracatı Strateji Konferansı”nda dile getirdiler. Eğer sektörlerimizin bu talepleri ivedilikle karşılanabilirse zorlukların önemli bir bölümü ortadan kalkacaktır. Bunun yanı sıra tüm ihracat sektöründe olduğu gibi hizmet ihracatında da en büyük sıkıntımız kurun baskılanması. Kurla enflasyonun bir denge içinde olması gerektiğini düşünüyoruz. Ne kurun çok yüksek olmasını ne de enflasyonun altında kalmasını arzu ediyoruz. Kur ile enflasyon belirli bir korelasyon içinde ilerlerse bu büyük sorun da ortadan kalkacaktır.

HİZMET İHRACATINI ARTIRMAK İÇİN SEKTÖRLERE SAĞLANAN DESTEKLER HAKKINDA BİLGİ VEREBİLİR MİSİNİZ?

Devletimizin ihracatçılarımız için verdiği destekler var. 5448 sayılı Hizmet İhracatının Tanımlanması, Sınıflandırılması ve Desteklenmesi Hakkında Karar kapsamında eğitim hizmetleri, gayrimenkul hizmetleri, kültürel ve yaratıcı endüstri hizmetleri, lojistik ve taşımacılık hizmetleri, sağlık ve spor turizmi hizmetleri, yönetim danışmanlığı hizmetleri gibi birçok alanda firmalarımız çeşitli desteklerden faydalanabiliyor. 5449 sayılı Yurt Dışı Lojistik Dağıtım Ağlarının Desteklenmesi Hakkında Karar kapsamında Yük Taşımacılığı ve Lojistik sektörüne sağlanan destekler yardımıyla firmalarımız kapasitelerini artırabiliyor. Son zamanlarda yapay zeka ve yazılım alanında yaşanan devrimsel nitelikte gelişmeler neticesinde hepimizin malumu olduğu üzere Yazılım ve Bilişim Hizmetleri sektörü geleceğimizin en önemli sektörlerinden birisi. 5447 Sayılı Türkiye Bilişim Sektörünün Uluslararasılaşması ve E-Turquality (Bilişimin Yıldızları) Programı Hakkında Kararın Uygulama Usul ve Esaslarına İlişkin Genelge kapsamında ilgili firmalarımıza destek sağlayarak geleceğimizi inşa ediyoruz. 2564 Sayılı Döviz Kazandırıcı Hizmet Sektörleri Markalaşma Destekleri Hakkında Karar ile TURQUALITY Programı kapsamında firmalarımıza markalaşma sürecinde yurt içinde ve dışında destekler sağlıyoruz.

Aynı zamanda belirli bir büyüklükte ihracat yapan şirketlerimizin temsilcileri için verilen yeşil pasaport bu işletmelerimizin çok daha proaktif davranabilmelerine olanak sağlıyor. Tüm faaliyetlerimizle hizmet ihracatı yapan firmaları destekleyerek ihracat gelirimizi artırıyor, dış ticaret açığının azalmasına ve memleketimizin kalkınmasına katkı sağlamak için var gücümüzle çalışıyoruz.