Mercosur & AB Serbest Ticaret Anlaşması

MERCOSUR; Arjantin, Brezilya, Paraguay ve Uruguay’ın oluşturduğu, uluslararası ticaret ve yatırımı teşvik eden ortak bir ticaret bloğudur.

Güney Ortak Pazarı (MERCOSUR); Arjantin, Brezilya, Paraguay ve Uruguay’ın oluşturduğu, ulusal ekonomiler ile uluslararası pazarlara ticaret ve yatırım fırsatları yaratmayı teşvik eden ortak bir ticaret bloğudur. MERCOSUR üyeleri arasındaki mal ve hizmetlerin serbestçe dolaşımı ilkesi birliğin en temel politikalarındandır. Ancak üye ülkelere, yerel sanayilerinin korunması adına belirli malları bu pazardan muaf tutma imkânı da tanınmıştır. Ayrıca MERCOSUR beş kıtadaki çok sayıda ülke ve kuruluşla ticari, siyasi veya iş birliğine yönelik anlaşma imzalamıştır.

MERCOSUR neyi ifade ediyor?

MERCOSUR;

• 260 milyondan fazla tüketicinin yaşadığı bir bölgeyi,
• Yıllık GSYİH’si 2,2 trilyon euro olan Avrupa Birliği (AB) dışındaki en büyük 5’inci ekonomiyi,
• Tarife ve tarife dışı engellerin yüksek olduğu kapalı pazarları,
• 45 milyar euro değerinde (2018’de) AB malları ve 23 milyar euro (2017) değerinde AB hizmetleri için varış noktasını,
• 60 bin 500 AB şirketi için Pazar imkânını,
• 2017’de 381 milyar euroluk yatırım stokuyla AB yatırımları için önemli bir destinasyonu temsil etmektedir.

AB’nin sadece Brezilya’ya gerçekleştirdiği ihracat, Avrupa pazarında 855 bin insana iş imkânı sağlamaktadır. Aynı şekilde Brezilya’nın Avrupa’ya ihracatı ise ülkede 436 bin kişiye istihdam yaratmaktadır.

20 yıl süren müzakerelerin ardından Avrupa Birliği ile MERCOSUR arasında 2019 Temmuz ayında bir anlaşmaya varılmıştır. Anlaşma, MERCOSUR-AB ilişkilerinde tarihî bir kilometre taşını temsil etmektedir. Zira iki bloğun ortaklığı dünya GSYİH’sinin yaklaşık yüzde 25’ini ve neredeyse 780 milyon dolarlık bir pazarı temsil etmektedir. Uluslararası ticaretteki gerginlik ve belirsizliklerin ortasında böylesi bir anlaşmanın imzalanması, iki bloğun ekonomilerini büyütme ve rekabet güçlerini artırma taahhüdünün de altını çizmektedir.

MERCOSUR, AB ekonomisine neler kazandıracak?

MERCOSUR, STA ile AB için kilit niteliğinde olan; otomotiv, otomotiv yedek parçası, makine, kimyasal ve ilaç sektörlerinde AB’nin ihracatının yüzde 90’ını temsil eden gümrük vergilerini tamamen sıfırlayacak. AB ise Brezilya’nın ihracatında önemli olan portakal suyu, meyve ve kahvedeki tarifeleri sıfırlayacak. Brezilya’dan AB’ye canlı hayvan, şeker ve etanol ihracatında ise AB tarafından tarife kotası uygulanacak.

T.C. Ticaret Bakanlığı’nın tahminlerine göre, MERCOSUR-AB anlaşması Brezilya GSYİH’sini 15 yıl içinde 87,5 milyar dolar arttıracak. Tarife dışı engellerin azaltılması ve üretim faktörlerinin genel üretkenliğinde beklenen artış dikkate alındığında ise bu miktarı 125 milyar dolara ulaşabilir. Aynı dönemde Brezilya’daki yatırımların da 113 milyar dolar artması bekleniyor. Ayrıca AB, tarım sektöründeki ticaret hacminin yüzde 82’sini ve gümrük tarifelerinin yüzde 77’sini serbestleştirerek MERCOSUR’a ayrıcalıklı erişim sağlayacak.

MERCOSUR ile AB arasında imzalanan STA’nın yürürlüğe girmesi hâlinde, rakip ülke menşeli ürünlerin bahse konu pazarlarda elde edecekleri pazara giriş avantajlarının önüne geçilmesi de MERCOSUR ile ülkemiz arasında imzalanacak bir STA ile mümkün olacak.

Türkiye-Latin Amerika İş Konseyleri Koordinatörü Melike Hocaoğlu