Teknoloji, Paralara da Dokundu

Kimilerine göre geleceğin para birimi olarak nitelendirilen kripto paralar, fiziksel bir karşılığı olmamasıyla biliniyor.

Dünya var olduğundan beri insanoğlu, çeşitli değişimlere yön veriyor. Günümüzde de bu dönüşüm, neredeyse her alanda gerçekleşen teknolojik gelişmelerle devam ediyor. Yaşam tarzımız, alışkanlıklarımız, ekonomiler ve daha fazlası… Özetle teknoloji, hayatımızın ayrılmaz bir parçası hâline geldiği günden beri insanlığı yönlendirmeye devam ediyor. Şimdi ise bu değişime, daha dar bir ölçekten bakmakta fayda var. Bireylerin temel ihtiyaçlarından tutun ülkeler arası ilişkilere kadar pek çok boyutta önemli bir yeri bulunan paralar, MÖ 7’nci yüzyılda Lidyalılar tarafından keşfedildi. Bu keşfin ardından dünyayı, ekonomik anlamda yeni bir düzen bekliyordu. Bahsettiğimiz bu yeni düzenin öncüsü niteliğinde olan paralar da zamanla yeryüzünün dört bir yanındaki toplumlar tarafından, hayatın birçok alanında kullanılır hâle geldi. Ve nihayet teknoloji, paralara da dokundu. Teknolojinin paralarla olan ilişkisine verebileceğimiz en güncel örnek ise gittikçe yaygınlaşan kripto paralar.

Fiziksel karşılığı olmayan yeni bir alternatif

Kimilerine göre geleceğin para birimi olarak nitelendirilen kripto paralar, fiziksel bir karşılığı olmamasıyla biliniyor. Bu yönüyle günlük hayatta kullandıklarımızdan net bir şekilde ayrılan kripto paraların sistemi, tamamen dijital zemine oturtulmuş durumda. Halk arasında “sanal para” şeklinde de adlandırılan kripto paraların bir diğer özelliği, hiçbir merkeze bağlı kalmadan tamamen bağımsız olmaları… Bugün seyahat, emlak, sosyal medya, eğitim, motorlu taşıt endüstrisi, perakende satış, dijital yayıncılık, sanat eserleri alışverişi ve oyun endüstrisi başta olmak üzere birçok alanda kullanılan kripto paralar, her geçen gün varlığını artırmaya devam ediyor.

İlk kripto para 2009 yılında geliştirildi

Sözünü ettiğimiz bu para birimlerinin tarihsel gelişimine baktığımızda ise 1990’lı yılların başlarına kadar gidiyoruz. Ancak ilk kripto para olma özelliğine sahip Bitcoin, 2009 yılında Satoshi Nakamoto adlı kişi ya da kişiler tarafından geliştirilebildi. Ardından zaman içerisinde ciddi bir ivme yakalayan Bitcoin, tüm dünyada yaygın hâle gelerek çeşitli finans işlemleri için kullanılmaya başlandı. Üstelik dünyadaki kripto para piyasası, sadece Bitcoin ile de sınırlı değil. Savımızı temellendirmek adına ise 2019 yılı itibarıyla Weiss Ratings’in belirlediği en iyi 10 kripto parayı paylaşmak, sağlıklı olacak. Söz konusu paraları şu şekilde sıralayabiliriz: Bitcoin, Ethereum, Ripple, EOS, Litecoin, Binance Coin, Cardano, IOTA, TRON ve Monero.

Türkiye’nin kripto parası, kalkınma planında

Dünyada bu denli yaygınlaşan kripto para piyasası konusunda, Türkiye de kolları sıvadı ve 2019-2023 arasındaki dönemi içeren 11. Kalkınma Planı’nda “Blokzincir Tabanlı Dijital Merkez Bankası Parası” çıkarılması kararına yer verdi. Bu kararla birlikte Türkiye, söz konusu piyasada da yerli parasıyla güçlü bir şekilde var olmayı hedefliyor. Yasallık durumu ülkeden ülkeye değişkenlik gösteren ve güvenilirliğine yönelik kimi çevrelerden ciddi eleştiriler alan kripto paraların akıbetini ise şüphesiz zaman gösterecek.

Serdar Ergün