“Türkiye, Kuşak ve Yol Projesinin Önemli Bir Ortağı”

Çin’in Ankara Büyükelçiliği Ekonomi ve Ticaret Müsteşarı Dr. Liu Yuhua, Çin’in Ankara Büyükelçiliğinde düzenlediği toplantıda basın mensuplarına “Çin-Türkiye ekonomik ve ticari iş birliği” konusunda bilgilendirmelerde bulundu.

Türkiye ile Çin arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin son yıllarda güçlendiğine işaret eden Liu, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in ortaya koyduğu hedefler çerçevesinde ilişkilerin daha da ivme kazandığını kaydetti.

Liu, ekonomik ilişkileri daha ileri seviyeye taşımak için iki ülke temsilcilerinin sık sık görüşmeler gerçekleştirdiklerini belirterek, “İki devlet başkanının bizzat ilgilendiği ve liderliğin altında iki taraf, politika, ekonomi, ticaret, kültür ve güvenlik alanlarında iş birliğinde iyi sonuçlar elde etmiştir.” ifadelerini kullandı.

Ekonomik ve ticaret alanında, Çin-Türk şirketlerinin demir yolları, enerji, limanlar, telekomünikasyon, e-ticaret ve finans alanlarında da iş birliğinde önemli ilerlemeler kaydettiğini anlatan Liu, “Çin firmaları, Türkiye Tuz Gölü yer altı doğal gaz depolama projesi, Hunutlu kömür yakıtlı elektrik santrali, Ankara ve İstanbul metro araçları ve Kumport İskelesi gibi birçok büyük projeye katıldı. Bunun dışında, CRRC Zhuzhou Elektrikli Lokomotif, bir Türk ortakla birlikte Ankara’da 108 bin metrekarelik alanında şu anda iyi çalışan bir araç üretim tesisi kurmuştur.” dedi.

Liu, Çinli ZTE ve Alibaba yerel şirketlerin hisse alımları ve yatırımlarla Türkiye’deki operasyonlarını güçlendirdiğine dikkati çekerek, “Çinli yüksek teknoloji firması Huawei’nin yurt dışında en büyük Ar-Ge merkezi İstanbul’da kuruldu.” şeklinde konuştu.

Yerel Para Takası Anlaşması

Liu, bunların yanı sıra iki ülke arasında ikili para takas anlaşması imzalandığını belirterek, “Tekstil Bankasının 2015 yılında satın alınmasından sonra Çin Sanayi ve Ticaret Bankası (ICBC), çeşitli projeler için yaklaşık 10 milyar dolar tutarında finansman ve kredi sağladı. 2017 yılında, Bank of CHINA Türkiye’de resmi bir şube açarak ikili ekonomik ve ticari iş birliği için yeni bir finansal kanal sağladı.” diye konuştu.

Türkiye’nin Çin’e ihracatını da önemsediklerini aktaran Liu, Çin’e geleneksel ürünler dışında mermer, madeni kumlar, kimyasal ürünler, tarım ve hayvansal ürünlerin ihracatının iki ülke iş birliğinin yeni parlak noktası olduğunu söyledi.

Tarım ve Hayvancılık

Liu, Türkiye’den Çin’e bu yıl bin 500 tonluk kiraz ihracatı için sözleşme imzalandığını belirterek, “Geçen hafta sonuna kadar 600 tonun üzerinde ihracat yapılmış ve miktar yaklaşık 4 milyon doları aşmıştır. Bin 500 tonun tamamen ihraç edilmesi durumundaysa, miktarın 10 milyon doları aşması bekleniyor. Ek olarak, Antep fıstığı ve süt ürünleri de yakında Çin pazarına girecek.” ifadelerini kullandı.

Liu, bunların yanı sıra iki ülke arasında Antep fıstığı, süt ürünleri ticaretini garanti altına alma anlaşması imzalandığını aktardı.

Liu, mandalina, nar, kümes hayvanı etleri ve su ürünlerinin Çin’e ihracatı konusunda da teknik görüşmeler gerçekleştirdiklerini ifade ederek, “Yaklaşık 1,4 milyar nüfusuyla Çin, dünyanın en büyük potansiyel pazarıdır. Türk tarım ürünlerinin Çin’e ihracat için geniş umutları vardır ve binlerce Türk çiftçisine ve ilgili endüstriyel hizmet sağlayıcılarına fayda sağlayacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.

Bu ticaretin Türkiye’de yalnızca çiftçiler için değil, satıcılar ve toptancılar için de faydalı olacağını dile getiren Liu, geçen ay Çin’den 36 baharat şirketinden 42 kişiden oluşan Çinli heyetin Türkiye’yi ziyaret ettiğini söyledi.

Liu, heyetin TBMM Tıbbi ve Aromatik Bitki Çeşitliliğinin Korunması Araştırma Komisyonunu ziyaret ettiğini, Afyon, Isparta ve İzmir’de de uzmanlarla bir araya geldiklerini hatırlattı. Liu, “Bu heyet Çin’e döndükten sonra sadece 10 günde 500 bin dolar tutarında bir satın alma sözleşmesi imzaladı ve 1 milyon dolardan fazla satın alma niyetine ulaştı. Türkiye-Çin İş Geliştirme ve Destekleme Derneği ve Çin Gıda ve Hayvancılık Tarım İthalat İhracat Ticaret Odası ile iş birliği anlaşması imzaladı, iki dernek gelecekte iletişimi güçlendirecek ve birlikte tarımsal ticaretin sürekli gelişmesini sağlayacaklar.” dedi.

Turizm

Liu, Çin’de 2018 boyunca kutlanan Türkiye Turizm Yılı’nın başarılı geçtiğini belirterek, “Bunu, Türkiye’ye gelen turist sayısının bir önceki yıla göre yüzde 60 artmasından anlıyoruz.” şeklinde konuştu.

Son zamanlarda Çin Sichuan Havayolları ve Çin Güney Havayollarının arka arkaya Çengdu ve Wuhan’dan İstanbul’a doğrudan uçuşlar başlattığına işaret eden Liu, “Bu gelişmeler iki ülkenin ekonomik, ticaret ve turizm endüstrilerinin gelişmesini daha da kolaylaştıracaktır.” dedi.

“Türkiye, Çin’in ‘Kuşak ve Yol’ Projesinin Önemli Bir Ortağı”

Liu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Çin ziyaretinde, ekonomik iş birliği konusunda Çin Devlet Başkanı Şi ile hemfikir olduklarının altını çizerek, “Türkiye, Çin’in ‘Kuşak ve Yol’ projesinin önemli bir ortağıdır. Türkiye tarafından önerilen ‘Orta Koridor’ projesi, Kuşak ve Yol girişimi ile büyük ölçüde bütünleşmiştir.” diye konuştu.

Söz konusu projeler çerçevesince küçük ve orta ölçekli, halka fayda sağlayan projeleri de desteklediklerini anlatan Liu, böylece halkın iki ülke arasında gelişen ekonomik ilişkilerden somut faydalar edinebileceğini vurguladı.

“Çinli şirketleri aktif olarak bazı yeni alanlarda Türkiye ile iş birliği yapmaya teşvik etmekteyiz.” diyen Liu, bu kapsamda yenilenebilir enerji, temiz yakıt ve 5G teknolojileri alanlarında iş birliklerinin gündemde olduğunu anlattı.

Liu, Türkiye’nin birçok tamamlayıcı ürüne sahip olduğunu vurgulayarak, “Her iki taraf da çalışarak, bazı potansiyel ticaret ürünlerini gündeme getirmelidir.” ifadesini kullandı. Liu, bu kapsamda düzenlenecek fuarlarla taraflar arasındaki ekonomi ve ticaret iş birliğini teşvik edeceklerini bildirdi.

Çin’de bu yıl içinde bir uluslararası ticaret fuarı düzenleneceği bilgisini paylaşan Liu, “Çin Büyükelçiliği olarak Türk iş adamlarının bu fuara sorunsuz katılımlarını sağlamak için ilgili birimlerle aktif koordine halindeyiz.” dedi.

Öte yandan Liu, Çin’den yüzlerce iş adamının da eylülde düzenlenecek 88. İzmir Uluslararası Fuarı’na katılacağını belirterek, “Her iki tarafın beraber çabalayarak, mevcut ekonomik ve ticari iş birliği temeli üzerinde daha çok farklı alanları keşfedebileceğine, iş birliği alanını genişletebileceğine inanıyorum. Böylece en kısa sürede iki ülkenin liderleri fikir birliği sağlayarak belirlenmiş hedefleri gerçekleştirilebilecek.” diye konuştu.

Nükleer Santral

Çin ile Türkiye hükümetlerinin enerji alanındaki iş birliğine önem atfettiğini anlatan Liu, gelecek yıllarda bu alanda çok mühim iş birlikleri gerçekleştireceklerini söyledi.

Liu, “(Türkiye’de planlanan) 3. Nükleer Santral Projesi, Çin ile Türkiye arasında Bir Kuşak Bir Yol Projesi kapsamında önemli bir projedir.” diye konuştu.

Türkiye’de yapılacak 3. Nükleer Santral konusunda iki ülke arasında sık sık görüşmeler yapıldığını belirten Liu, “Şu ana kadar iki taraf, teknik konuda daha tam anlaşamadılar. Şirketler ve iki hükümet arasında görüşmeler devam ediyor.” dedi.

Liu, iki ülkenin ticaret bakanlıkları arasında görüşmelerin hızlandığına dikkati çekerek, “Umuyorum Çin ve Türkiye bir araya gelip bu projeyi daha hızlı bir şekilde gerçekleştirecek. Projeyi başarıyla gerçekleştirmek için çalışıyoruz.” ifadelerini kullandı.

 

Kaynak: Bloomberg HT