Gönüllü Tıp Örneği: Sanal Hastane

Prof. Dr. Nebahat Bulut

Twitter üzerinden faaliyete geçen Sanal Hastane, “Raporumun Anlamı Ne?” Projesi ile adını duyurdu.

Tıp, teknolojik gelişmelerin kendisine en hızlı yer bulduğu dallardandır. Bu alandaki son gelişmelerden biri de tıbbi hizmetlerin teknolojik cihazlar aracılığı ile sunulması anlamına gelen “teletıp” yöntemidir. Söz konusu hizmet ülkemizde bazı özel hastanelerde bir süredir kullanılıyor. Böylece hastaların tahlil sonuçlarına 7/24 erişebilmesi ve devlet kurumlarında yapılmış görüntülemelere özel hastanelerin de ulaşabilmesi sağlanıyor. Bu yöntem, hastanın hastaneye gitmeden sonuçlarını almasını ve rutin takiplerini yaptırmasını sağladığı için gün geçtikçe daha çok tercih ediliyor.

Sanal Hastane kavramı nasıl doğdu?

Pandemi, birçok alanda kendi akışı içinde ilerleyen gelişmeleri hızlandırılmış şekilde yaşamamıza sebep oldu. COVID-19’un esas bulaşma yolunun hasta kişilerle temas olması, insanların hastaneye başvurmaları gerektiğinde çekinmesine yol açtı. Ben de mart ortalarında, çalışmakta olduğum hastaneden zorunlu izne ayrıldım. Ancak #ÊvdeKal kampanyasını desteklemek ve doktorluk bilgimle hastalarımıza yardımcı olmak için fikir arıyordum. 19 Mart’ta Twitter hesabım üzerinden tıbbi tetkik sonuç ve raporlarını açıklama kampanyası oluşturdum. Projenin ismi “Raporumun Anlamı Ne?” idi. Bu kampanya sonrası yaklaşık 250 geri dönüş oldu. Ancak fark ettim ki sadece sonuçları hakkında bilgi almak isteyenler değil, COVID-19 belirtisi taşıdığını düşünen kişilerden veya benim uzmanlığımı kapsamayan problemlerden de sorular geliyordu. Bu sebeple tüm hastaların online olarak diğer hekimlere de ulaşabilmesi için 30 Mart’ta  #SanalHastane ibaresi ile bir twit daha attım. Mesaj ekine birkaç hekimin adını ve hangi konuda uzman olduklarını yazdım. Fakat çok güzel bir gelişme oldu. Kendilerinin adının da gönüllü listesine eklenmesini isteyen birçok hekim ve uzmandan mesajlar almaya başladım. Böylece hekim sayımız 15, 60, 75 derken yaklaşık 15 gün içerisinde 165’e ulaştı. Twitlerimiz; martta 4 milyon, nisanda 20.3 milyon, mayısta 9 milyon görüntüleme aldı. Mevcut takipçi sayımız ise 44 bine ulaştı.

Sanal Hastane hâlâ twitter üzerinden halkı bilgilendirmeye, akıllarına takılan soruları cevaplamaya bazen de acilen hastaneye başvurması gerekenlere yol göstermeye devam ediyor. Ayrıca sağlıkta şiddeti azaltmaya yönelik kamu spotları ile sosyal projeler de üstleniyor.

Sanal Hastane’ye olan talep her geçen gün artıyor

Sanal Hastane, hekim ile sağlık hizmetine ulaşmanın riskli olduğu bir dönemde önce halkın daha sonra da basın ve sivil toplum kuruluşlarının büyük ilgisini kazandı. Pandemi sürecinde birçok sağlık kuruluşu uzaktan veri toplama, bedel karşılığı hekimle muayene görüşmesi yapma gibi servisler sundu. Ancak tamamı, aktif olarak sahada çalışan bunun yanında da gönüllü şekilde hizmet vermek isteyen hekim ve uzman grubu örneği sadece Türkiye’den çıktı.

İnanıyorum ki bu örnek, gelecekte yapılacak çalışmalar için önemli bir örnek oluşturacak. Hâlihazırdaki tıp teknolojisi; hastanın hekimi seçmesi, ikinci bir görüş alması, hekimin hastayı ev ortamında izlemesi, gerekli hâllerde ev tipi sensör veya ev testleri ile ilk sonuçların alınıp, hastanın hastaneye davet edilmesi senaryolarını sunmaya başladı bile.