İş dünyası örgütlerinin temsilcileri, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından açıklanan “Yeni Dengelenme”, “Yeni Normal”, “Yeni Ekonomi” ana temasıyla hazırlanan Yeni Ekonomi Programı (2021-2023) (YEP)’e ilişkin değerlendirmede bulundu.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, YEP’in Türk iş dünyası ve özel sektörüne güven veren, makro ekonomik gerçeklere dayanan yeni bir yol haritası ortaya koyduğunu belirtti. “Öncelikleri doğru belirlenmiş, ayakları yere basan ve iyi hazırlanmış bir program. Programın bu yıl üçüncü yıl olarak her eylül ayında bir büyüme hedefine uygun ve dinamik sürece uygun olarak açıklanmasının sürdürülebilirlik açısından önemli olduğunu düşünüyorum.” ifadelerini kullandı.

“Yılın son çeyreğinde bu yükselişi sürdüreceğine inanıyoruz”

Olpak, Türkiye’nin pandemiden az etkilendiğini ve en az hasarla bu süreci atlatttığını belirtti. Olpak, “Türkiye, geçtiğimiz yılki YEP dahilinde güçlü bir büyüme patikasına girmişken, tüm dünyayı etkisi altına alan Kovid-19 pandemisi ile birlikte bu süreçten diğer ülkeler gibi doğal olarak olumsuz yönde etkilendi. Ancak ülkemiz, yılın ilk yarısındaki büyüme oranlarına baktığımızda pandemiden en az etkilenen, süreçten en hasarla çıkan ülkelerden biri olmayı başardı. 2021 ve 2023 yılları arasını kapsayan Yeni Ekonomi Programı’na baktığımızda, uluslararası kuruluşlarının negatif yönlü büyüme beklentilerinin aksine, normal senaryoda Türkiye’nin 2020 yılını yüzde 0,3 pozitif büyüme ile kapatacağını, kötümser senaryoda eksi 1,5 büyüme ile kapatacağını görüyoruz. Her iki senaryonun da masada olması önemli. Hükümetimizin aldığı proaktif tedbirler neticesinde de yılın üçüncü çeyreğinde ivmelenen ülke ekonomimizin, yılın son çeyreğinde bu yükselişi sürdüreceğine inanıyoruz.”

“İstihdam, en önemli konularımızın başında”

Olpak, hizmetler sektörünün programda daha fazla yer edinmiş olmasının önemini vurgulayarak, Eximbank ve Kalkınma Bankası gibi kuruluşlara verilen ve beklenen yeni rolleri önemli bulduklarını ifade etti. Ekonominin yarısının rakamlar ve diğer yarısının da beklenti yönetimi olduğunu dile getiren Olpak, “Son iki yılda açıklanan programlardaki hedeflerin zor dönemlere rağmen genel anlamında yakalanmasına şahit olduk. Bu doğrultuda yeni programdaki hedeflerin de ulaşılabilir olduğunu öngörebiliriz. Yılların yapısal sorunu olarak karşımızda olan ve nerdeyse artık çözülemez gibi görülen cari açıkta bir dönem için olsa da artıya geçmiş olmak, bundan sonraki hedefler için umut verici. Programın öncelikleri arasında yer alan istihdam da, her yıl oluşturulan yeni iş alanlarına rağmen en önemli konularımızın başında. Programda önemli ölçüde yer alması değerli.” şeklinde konuştu.

“Dış ticarette de daha dengeli bir konuma kavuşacağımızı düşünüyoruz”

Olpak, “İhracatın ithalatı karşılama oranında yaşanan olumlu gelişmeler ve yıllarca cari açığa adeta eşit olan enerji ithalatımız alanında, gerek yenilenebilir kaynaklardaki artış, gerekse yeni bulunan doğalgaz kaynağı gibi konular, yenileme dönemi gelen doğalgaz kontratları için olumlu veriler. Bunun sonraki adımımız, önce kendine yeten, sonra da enerji ihraç eden ülke olabilmek.

Yeni Ekonomi Programı, yenilikçi ve yüksek katma değerli, insan odaklı, ihracat temelli güçlü bir kalkınma planı sunuyor. Özellikle DEİK olarak pandemi sürecinin başından itibaren ifade ettiğimiz gibi, tedarik zincirini ayakta tutacak, finansal istikrarının önünü açacak, enflasyon ve cari dengedeki kırılganlıkları azaltacak son derece yerinde bir yaklaşım ortaya konuyor. Üretimde teknolojiye odaklanarak yüksek katma değer sağlayan ve sanayide dönüşümü destekleyen YEP ile Türkiye’nin sürdürülebilir ihracat artışının yanında, dış ticarette de daha dengeli bir konuma kavuşacağımızı düşünüyoruz.” şeklinde konuştu.

“Yeni Ekonomi Programı’nın odağında yine ihracat var”

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle ise, pandemi döneminde Türkiye’nin makroekonomik göstergeler anlamında gelişmekte olan ülkelerden pozitif ayrışmasının önemini vurguladı. Gülle, salgın sürecindeki destek paketlerinin toplamının 494 milyar TL ile milli gelirin yüzde 10’una ulaşmasının, ekonomi yönetiminin ülkenin her kesimine gerekli destekleri sağladığını ve vatandaşının bu zorlu dönemde yanında olduğuna işaret ettiğini söyledi.

“Tedarik zincirlerinin ayakta tutulması hedeflerini bizim her zaman vurguluyoruz”

Gülle, YEP’i heyecanla karşıladıklarını dile getirererek, “Büyüme hedeflerine ulaşmak için ihracata, katma değerli üretime ve istihdama çok daha fazla yoğunlaşılacağının ifade edilmesi memnuniyet verici. Dünya ve Türkiye ekonomisinin gidişatı göz önünde bulundurulduğunda, bu programın, temel makro hedefler bakımından son derece tutarlı olduğunu düşünüyorum. Türkiye’nin gerçekleriyle örtüşmektedir. Programdaki üç temel hedef olan işgücü piyasasının ayakta tutulması, hanelere ve işletmelere gerekli likiditenin sağlanması ve temel sektörlerin faaliyetlerini sürdürmesini garanti altına alarak tedarik zincirlerinin ayakta tutulması hedefleri bizim de her zaman vurguladığımız hususlar arasında bulunuyor.” dedi.

“Yüksek teknolojili ürünlerin payının arttırılmasına yönelik çalışmalara ağırlık veriyoruz”

Sürdürülebilir büyümenin ve cari açığı azaltmanın en sağlıklı yolunun katma değerli ihracat olduğunu değinen Gülle, “Özellikle pazar ve mal çeşitlendirilmesine, mevcut pazarın derinleştirilmesine, firmalarımızın küresel değer zincirleri ile bütünleştirilmesine ve ihracatımız içindeki yüksek teknolojili ürünlerin payının arttırılmasına yönelik çalışmalara ağırlık veriyoruz. Türkiye’de ihracatçı sayımız da, ihracatımızın niteliği de artmaya devam edecek.” şeklinde konuştu.

“YEP’teki hedefler Kovid-19 sonrası yeni dünyada yarışa ön sıradan başlamak için önemli”

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, ilk defa 2023’e erişen bir YEP açıklandığını hatırlatarak, YEP’teki hedeflerin yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sonrası yeni dünyada yarışa ön sıradan başlamak ve 2023 hedefleri bakımından önemli olduğunu vurguladı.

Avdagiç, YEP’in Türkiye ekonomisinin gelecek üç yıllık yol haritasını çizdiğini belirterek, “Yeni Ekonomi Programı, pandemi etkisindeki dünyanın şartlarını gözeterek, Türkiye ekonomisi için yeni bir patika oluşturuyor. Ekonomimizin potansiyellerine uygun bir büyümenin hedeflendiği Programla, Türkiye’nin makro hedeflerine ve güncel sorunlarına yeni açılımlar getiriliyor.” ifadelerini kullandı.

Programın pandemi sonrası normalleşmeye ciddi katkı sağlayacağını ifade eden Avdagiç, “YEP’te Kovid-19 salgını döneminde daha önemli hale gelen istihdamı artıran bir büyümeye öncelik veriliyor. Enflasyon ile mücadele güçlü biçimde vurgulanıyor. Programda ortaya konan perspektife uygun olarak, cari işlemler açığında bir iyileşme eğilimine gireceğimizi de öngörüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

“OSB’lerin desteklenecek olması sanayimiz adına sevindirici”

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan ise YEP’teki hedeflerin, sanayiciler olarak yıllardır üzerinde durdukları bazı temel yapısal konularla ilgili oluşturulmuş perspektif açısından umut verici olduğunu söyledi.

Programın, odağında ihracatın olduğu sürdürülebilir büyümeyi ve katma değeri yüksek ürünlerin ihracattaki payının artırılmasının hedeflendiğini belirterek, “Bu hedef doğrultusunda Türk Eximbank için çizilen yeni misyon çok önemli. Aynı şekilde Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası aracılığıyla KOBİ’leri daha rekabetçi hale getirecek önlemlerin öngörülmesini de değerli buluyorum. Ayrıca yeni OSB’lerin desteklenecek olması sanayimiz adına sevindirici bir gelişmedir.” diye konuştu.

Bahçıvan, “Bunlar bizim İSO olarak uzun zamandır savunduğumuz hedefler. Finansal istikrar, verimlilik artışı ve enflasyonla mücadelenin de yeni programda önemsenmesini anlamlı ve değerli buluyoruz. Özellikle finansal istikrar için stratejik reformların yapılacağının vurgulanması, kaynakların daha verimli bir şekilde kullanılacak olması sanayimiz ve ekonomimiz için son derece önemli.” ifadelerini kullandı.

“Program, Türkiye’yi 100. yılına yönelik hedeflerine yaklaştıracak”

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Abdurrahman Kaan, Kovid-19 salgınının tarihte örneği görülmemiş, öngörülemeyen ve ölçülmesi oldukça zor etkileri sebebiyle, salgın öncesi 2020 yılı beklentileriyle güncel beklentiler arasında gözle görünür bir farkın ortaya çıktığını ifade etti.

 

AA